دولت رییسی در حال مدعی کاهش نرخ تورم و بهبود وضعیت اقتصادی است که یکی از بیسابقهترین تورمها در حوزه مواد غذایی طی دو سال اخیر در ایران تجربه شده است.
زهرا علیاکبری- دولتی که قرار بود سفره مردم را به تحریم گره نزند و اقتصاد کشور را بر پایه توان داخلی اداره کند، این روزها بیش از هر زمان دیگر در مهار تورم خصوصا در سبد مصرفی خانوار ایرانی ناکام مانده است .
مانور بر ثابت ماندن قیمت دلار در هشت ماه در حالی اتفاق میافتد که در همین دوره زمانی تورم ریالی همچنان بالاتر از چهل درصد باقی مانده و بیم آن میرود که با هر تغییری، نرخ تورم روند افزایشی دوباره را نیز تجربه کند .
بیشتر بخوانید
تاکتیک ارزی دولت سیزدهم تغییر کرد/ دلار ۵۰ هزار تومانی دستاورد است؟
فرمول جدید برای افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۳/ دستمزد چقدر افزایش پیدا میکند؟
اقتصاد ایران این روزها با فشار تورم معیشتی و ماد غذایی روبروست و همین امر سبب شده سهم مواد مغذی مانند لبنیات و پروتئین در سبد مصرفی خانوارها دستخوش کاهش شود به طوری که برخی فعالان صمفی معتقدند میزان فروش گوشت و لبنیات و مرغ و … با کاهشی در محدوده سی درصدی روبرو شده است .
در عین حال مصرف تخم مرغ، به عنوان ارزانترین ماده پروتئینی در کشور افزایش یافته است. قیمت هر تخم مرغ در بازار حالا به محدوده پنج هزار تومان رسیده است.
کاهش مصرف گوشت و مرغ چقدر؟
افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور درباره وضعیت تولید و میزان نیاز بازار گوشت گفته است: تا سه سال قبل حدود یک میلیون تن مصرف گوشت قرمز کشور اعم از گوسفندی و گوساله بود؛ سالهایی که هر فرد ۱۲ کیلو گرم مصرف سرانه داشته است. از این عدد ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تن در داخل تولید و تأمین میشد و ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تن هم گوشت صنعتی برای مصارف محصولات غذایی مانند سوسیس، کالباس و… وارد میشد.
وی افزود: در حال حاضر که عنوان میشود سرانه مصرف کاهش پیدا کرده و به حدود ۶ تا ۷ کیلو گرم به ازای هر نفر در سال رسیده با براورد جمعیتی ۸۵ میلیون نفر نیاز کشور حدود ۵۱۰ هزار تن خواهد بود.
به گفته وی مصرف گوشت در ایران نصف شده است.
این وضعیت در مورد مرغ نیز وجود دارد. برخی فعالان صنفی میزان کاهش مصرف مرغ را تا سی درصد عنوان کردهاند اما حسین فاطمی، عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران به روزنامه دولتی ایران گفته است: طبق آمارها سرانه مصرف گوشت مرغ به ۳۱ کیلوگرم رسیده است این بدان معناست که بخش عمده گوشت مرغ به جای مصرف خانوار به مصرف صنوف از جمله رستورانها و فست فودها میرسد و تقریباً یک سری دهکها مصرف مرغشان کاهش یافته است.
به گفته وی، پیش از این سرانه مصرف گوشت مرغ برای هر ایرانی ۳۳ کیلوگرم بوده است. وی اظهارداشت: درحال حاضر صنعت طیور کشور نیازمند یک برنامه مدون است تا مشکلات این صنعت حل شود درحالی که اکنون هیچ برنامه مدونی نداریم و تصمیمگیریهای این صنعت لحظهای است.
تقیزاده، نائب رئیس انجمن صنف برنجفروشان مازندران نیز با گلایه از عدم فروش برنجهای داخلی گفته است: به نظر میرسد، شرایط اقتصادی مردم یکی از دلایل تشدیدکننده رکود در بازار برنج باشد. سرانه مصرف برنج خانوارها کاهش قابل توجهی کرده و شاید بتوان گفت که میزان مصرف نصف شده است.
سید محمدرضا بنیطبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی ایران، سرانه مصرف لبنیات در کشور در خوشبینانهترین حالت ۷۰ کیلوگرم است.این در حالی استکه مصرف سرانه لبنیات در سال ۱۳۹۷ در محدوده صد کیلوگرم بود.
این وضعیت در خصوص سایر اقلام غذایی نیز وجود دارد . حتی بسیاری از رستورانداران نیز از کاهش شدید فروش اقلام خود سخن میگویند و رکود حاکم بر این بازار نشانهای آشکار از کاهش شدید قدرت خرید مردم است .
جدول زیر نشان دهنده میزان افزایش چند قلم کالای ضروری در سبد خانوار ایرانی است . نکته اینکه در حالی خبرها حکایت از افزایش سی درصدی تعرفه اینترنت در چهار سال اخیر دارد که بررسی قیمتها نشان میدهد یک بسته اینترنت ۷۲ گیگ در همین دو سال بیش از ۲۰۵ درصد افزایش داشته است. قیمت اعلامی برای بسته ۷۲ گیگ کنونی برای بسته چهار ماهه است اما دو سال قبل برای بسته یک ساله ۷۲ گیگی این قیمت اعلام شده بود.
در عین حال باید توجه داشت افزایش 150 درصدی قیمت مسکن و 132 درصدی قیمت ارزانترین خودرو تشکیل خانوار در ایران را نیز برای خانهاولیها و خودرو اولیها با دشواریهای فراوان روبرو کرده است.