حقِ «شنیده‌شدن»

به گزارش مشرق، جعفرعلیان‌نژادی در کانال خود در ایتا مطلبی را با عنوان حقِ «شنیده‌شدن» منتشر کرد و نوشت:

هیچ تردیدی وجود ندارد که گفتن به قصد شنیده‌شدن و نه جواب شنیدن، میلی است که کم و بیش در میان همه افراد وجود دارد. از این نظر افراد همواره سعی می‌کنند گوینده اصلی یک گفت‌وگوی دو جانبه یا چند جانبه باشند یا دست کم طوری حرف بزنند که همگان را با خود همراه سازند. معمولا کمتر کسی در فضای عمومی پیدا می‌شود که از این حق گفتن، صرف‌ نظر کند. هر چند رقابت اصلی بین بهترین گفته‌ها است، اما این موضوع به هیچ‌وجه نمی‌تواند عمومی‌بودن حق حرف‌زدن و گفتن را تحت‌الشعاع قرار دهد. بنابراین می‌توان گفت، مردم همگی دوست دارند حرف‌هایشان هم شنیده شود و هم به کرسی بنشیند. یعنی از این قدرت برخوردار باشند، طوری حرف بزنند که دیگران قانع شوند.

طبیعی است هر فردی ناظر به منافع، اهداف و ارزش‌های خود حرف می‌زند و می‌گوید، و به همین دلیل در جامعه با تعداد بیشماری گفتارهای متفاوت و متکثر مواجهیم که همگی قصد دارند حرفشان هم شنیده شود و هم به کرسی بنشیند. در این میان، آنچه معمولا موضوع گفتگو می‌شود، امورات روزمره است. افراد گاهی به بهانه‌هایی هم دور هم جمع می‌شوند و صحبت می‌کنند. هر گفتگو موضوعی و بهانه‌ای لازم دارد. بدون موضوع و بهانه، حرف‌زدن بیشتر شبیه خودگویی و خودشنوی است. نجوایی درونی است. بهانه حرف زدن شاید، صرف یک چای باشد. شاید پیاده‌روی باشد. شاید تفریح و گردش باشد. شاید فراغت و دمی آسودن بعد از یک روز کاری سخت باشد. شاید سردرآوردن از کار یکدیگر باشد. به هر حال هر گفتگویی با یک موضوع و بهانه شکل می‌گیرد.

جدیت یک گفتگو به موضوع و بهانه آن نیز مربوط است. هر گفتگویی جدی نیست و هر کسی، هر حرفی را جدی نمی‌گیرد. تنها در گفتگوهای جدی است که افراد بیشتر سعی می‌کند، اهداف و منافع و ارزش‌هایشان شنیده شود. اگر بتوان گفتگوهای دوستانه را اختیاری در نظر گرفت که گفتن و نگفتنش فرقی به حال گوینده نمی‌کند، مسلماً گفتگوهای جدی، ضروری و الزامی خواهد بود و حتما گفتنش بهتر از نگفتنش است. شنیده‌ شدنش بهتر از نشنیده شدن است. با این توصیف شاید بتوان گفت، جدی‌ترین گفتگوها می‌تواند، بیشترین منافع را تامین کرده و افراد را به اهداف و ارزش های خودشان نزدیک‌تر سازد. اما پرسش اینجاست که چه گفتگویی می‌تواند، جدی‌ترین آنها باشد. هم موضوع و هم بهانه‌اش چیزی باشد که همه افراد را در بر می.گیرد. چیزی که نمی‌توان از شدت جدیت، آن را به این راحتی‌ها نادیده گرفت؟

به نظر می‌آید که بهانه انتخابات و موضوع صندوق رای، یکی از این موارد باشد. گفتگویی که به بهانه‌اش، همه افراد و مردم از هر پایگاهی و با هر نگرشی می‌توانند حرف بزنند. جدی هم حرف بزنند. با هدف شنیده شدن هم حرف بزنند. طوری هم بگویند که حرفشان به کرسی بنشیند. گفتگو به بهانه انتخابات و در مورد صندوق رای، حق همه مردم است. گفتگویی است که ماهیت طبقاتی ندارد، همه طبقات اجتماعی و اقتصادی در آن حق گفتن دارند. ماهیت سلسله مراتبی هم ندارد، پایین و بالا می‌توانند حرف می‌زنند. گوینده فقط وزیر و وکیل و مدیر نیست، گوینده مردمند. انتخابات بهترین فرصت برای در گرفتن این نحوه گفتگو است. مردم می‌گویند تا نامزدها حرف‌هایشان را بشنوند. رقابت بین نامزدها در واقع، مسابقه برای بهتر شنیدن حرف مردم است. مردم هم به کسانی رای می‌دهند که بهتر حرف‌هایشان را می شنوند و خوب‌تر پیاده می‌کنند.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.