دکتر علینقی مشایخی استاد دانشگاه شریف در روزنامه دنیای اقتصاد نوشت:تحریم و قرار گرفتن در لیست سیاه FATF و سیاستهای خارجی پرچالش مانع بهرهمندی اقتصاد کشور از اقتصاد جهانی برای رشد و شکوفایی میشود.
تحریمها واردات را گران و پرریسک میکند، صادرات را محدود، گران و پرمخاطره میکند. تحریمها ورود دانش فنی و تکنولوژی به کشور را سخت و محدود میکند. تحریمها سرمایهگذاری خارجی را ناچیز میکند یا به صفر میرساند. عدم دسترسی به سرمایه و اعتبارات خارجی سرمایهگذاری داخل کشور را محدود و به رشد ظرفیتهای تولیدی و زیربنایی لطمه میزند
. عدم ورود دانش فنی و تکنولوژی روزآمد، کشور را از قافله علم و تکنولوژی بشری عقب میاندازد و مانع رشد و بهرهوری میشود و به رشد اقتصادی لطمه میزند. تحریمها حتی مانع استفاده از ظرفیتهای مالی و تکنولوژیک کشورهایی میشود که با آنها روابط دوستانه برقرار است. بهعنوان مثال کشور چین بر اثر تحریمها، در تبادلات مستقیم کالاهای سرمایهای و واسطهای یا مالی با کشورمان محدودیت دارد.
قرار گرفتن در لیست سیاه FATF مبادلات بانکهای داخل با بانکهای خارجی را مسدود میکند. دریافت پولهای حاصل از صادرات از طریق شبکه بانکی ممکن نیست و باید از طریق شبکههای غیربانکی که گرانتر و پرریسکتر است، انجام شود. برای واردات نیز نمیتوان از سیستم بانکی استفاده کرد و اکثرا باید تمام بهای کالای وارداتی را همزمان با سفارش از طریق واسطههای غیربانکی با هزینه بیشتر، ریسک بالاتر و سرمایه در گردش بیشتر انجام داد. وقتی ارتباط بانکهای کشور با خارج از کشور قطع است، امکان ارائه ضمانتنامههای بانکی برای صادرات کالا و خدمات میسر نیست و به صادرات کشور لطمه وارد میشود.
بنابراین تحریمها و قرار گرفتن در لیست سیاه FATF همراه با سیاستهای خارجی چالشی، فضای تنفس اقتصاد کشور را تنگ میکند و امکان تحرک و رشد را از آن میگیرد. چنان شرایطی، اقتصاد کشور را در تنگناهای مالی، فنی و تجاری قرار میدهد و آنچه از نظر تبادلات کالا و خدمات با وجود تنگناهای مزبور میتواند انجام شود نیز به صورت محدودتر، گرانتر و پرریسکتر انجام میشود و رشد اقتصادی و بهرهوری را بسیار مشکل میکند. درواقع هیچ کشوری را در تاریخ کشورهای جهان نمیتوان پیدا کرد که بدون تعامل با فضای جهانی به رشد و شکوفایی دست یافته باشد.
فضای اقتصاد کلان علاوه بر تاثیرپذیری از تعامل با فضای جهانی از سیاستهای اقتصادی و اداری داخل کشور نیز تاثیر میپذیرد. اگر در تعامل با فضای جهانی هیچگونه مانع و مشکلی وجود نداشته باشد، سیاستهای اقتصادی و اداری میتوانند موجد یا مانع رشد و شکوفایی شوند.