نمادی از مقاومت ملی نسلهای متوالی فلسطینیان
حنظله یک کارکتر جاودان است که توسط هنرمند کاریکاتوریست و مبارز فلسطینی «ناجی علی» خلق شد. حنظله نماد مقاومت ٨٠ ساله فلسطینیان است.
مرور تاریخ آوارگی یک ملت
در این چند خط میخواهم به بهانه همراهی با حنظله داستان ۸۰ سال آوارگی و مبارزه برای بازگشت به سرزمین مادری میلیونها فلسطینی را با تمام فراز و فرودهایش مرور کنم. ناجی علی کاریکاتوریست و متفکر و مبارز فلسطینی بعد از سالها آوارگی و مبارزه برای بازگشت به سرزمین مادریاش عاقبت از دست تمام سیاستبازان خصوصا سران عربی ناامید شد. عاقبت کاراکتری را خلق کرد که نمادی بشود برای مردمان فلسطینی؛ پسربچهای که دستانش را در پشت بهم گره کرده با لباسش وصلهشده همواره پشتش به مخاطب است و رو به میهن.
خیانت دولتهای عربی
حنظله از همه سیاستبازان و سران عربی و مدعیان حقوق بشر ناامید و خشمگین بود. به آنان پشت کرد تا رویش به سوی میهنش باشد. به روستاها و شهرهایی که در روز نکبت در سال ۱۹۴۸ از آن آواره شده بود. داستان حنظله از جایی شروع میشود که صدهاهزار فلسطینی توسط صهونیستهای مسلح آواره شدند. حنظله هم همراه خانواده آواره شد. امیدشان به ارتشهای عربی بود که هر روز در رادیو هایشان مارش نظامی میزدند و وعده کمک به مردم فلسطین میدادند اما در نهایت دولتهای عربی، فلسطین و حنظله را تنها گذاشتند.
حنظله ناامید و آواره
حنظله و میلیونها فلسطینی در اردوگاههای آوارگان در اردن، لبنان، مصر، سوریه و… باقی ماندند. تا سال ۱۹۶۷ که باز هم جنگ دیگری رخ داد و باقی سرزمینهای مادری فلسطینیان هم به اشغال اسرائیلیها در آمد. حنظله از این جا به بعد مثل هزاران جوان فلسطینی دیگر به طور کامل از دولتها و ارتشهای عربی ناامید شد.
حنظلهها تفنگ به دست میگیرند
جوانان فلسطینی آستین بالا زدند. گروههای مختلف مقاومت راه انداختند. جنبش فتح (ملیگرا)، جبهه خلق برای آزادی فلسطین (چپگرا) جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین (کمونیست). گروههای مختلف اسلامگرا. خود جوانان فلسطینی با الهام گرفتن از جنبشهای ضد امپریالیستی در ویتنام و کوبا و… شروع به مبارزه چریکی با اشغالگران کردند. در این دوره ناجی علی بار شور و هیجان را در کاراکتر حنظله میدمد. امید دوباره به روح و جان کاراکتر حنظله برمیگردد. شاید این بار بتواند به سرزمین مادری بازگردد. اما باز هم سیاستبازان و بازیهای بزرگ سیاسی ژئوپلتیکی جوانان فلسطینی را قربانی کرد. حمله دولت اردن به اردوگاههای فلسطینی، جنگ داخلی لبنان و دهها اتفاق دیگر دوباره به آرمان فلسطین خیانت شد. نهایتا مبارزان فلسطینی باز هم از دورتر از سرزمین مادری به تونس و کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس تبعید شدند.
حنظله سنگ به دست میگیرد
در سال ۱۹۸۸ جنبش مسلحانه فلسطینی در شکست کامل بود که ناگهان از دل شهرهای کرانه باختری و نوار غزه جوانانی برخواستند که این بار سنگ به دست جلوی تفنگ و تانک اشغالگران رفتند. این بار حنظلههای فلسطینی فهمیدند فقط باید به بازوی خود متکی باشند و سنگ سرزمین مادری! انتفاضه اول را میتوان به جرات یکی از بزرگترین رخدادهای سیاسی تاریخ در حد انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب اکتبر شوروی دانست. یک مقطع مهم در تاریخ بود. مسئله فلسطین را تبدیل به یک پدیده جهانی کرد. همه اینها متکی به اراده خود جوانان فلسطینی بود نه هیچ دولت عربی یا قدرت جهانی! این قدرت سنگ و حنظلههای سنگ به دست بود که نهایتا اسرائیل را مجبور به عقبنشینی کرد و قرارداد صلح را در میانه دهه ۹۰ میلادی به آنان تحمیل کرد. اما در این بین ناجی علی خالق کاراکتر حنظله توسط تروریستهای رژیم اسرائیل ترور شده بود. خودش نبود که به سرزمین مادری برگردد.
حنظله هنوز زنده است
اما باز هم در قرن بیست و یکم، باز هم همه فلسطین را رها کردند و اسرائیلیهای اشغالگر زیر تمام قول و قرارهای حداقلی خود زدند.
این بار حنظلهها دیگر کوچک نماندند. دیگر آوارگی را قبول نکردند. فقط سنگ به دست نگرفتند. این بار موشک داشتند. حنظلهها بالاخره بزرگ شدند و این روزها میبنیم که وسط تلآویو را هم میکوبند و در کوچه و خیابانهای غزه دلاورانه موشک به دوش جلوی تانکها میایستند.
این بار حنظله را تنها نگذاریم
ناجی علی نیست که برای حنظلهها امروزی کاریکاتور بکشد. اما ما و جهانیان همه میبینیم که از یک طرف جوانان فلسطینی دلاوارانهترین صحنههای جنگ میهنی را خلق میکنند و البته در کنارش تصاویر دلخراش کشتار کودکان غزه را هم میبینیم. باز هم حنظله بر سر یک دو راهی تاریخی سرنوشت ساز ایستاده. باید دید که آیا این بار هم حنظله تنها میماند یا نه؟
اما هر اتفاقی بایفتد حنظله همچون میماند تا روزی که به سرزمین مادری برگردد.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.