لزوم بازنگری جدی در موضوع «دیپلماسی آب» با طالبان
ابوالفضل ظهروند با اشاره به برخی تحرکات و رفت و آمدهای دیپلماتیک طالبان با ترکیه بر سر مسایل و منابع آبی در این کشور با تاکید بر اینکه کشورهای پیرامونی ایران به دلایل مختلف مترصد این هستند که کنترل حداکثری روی آب داشته باشند گفت: البته مولفه های دیگری جز کنترل آب به لحاظ سیاسی، اقتصادی و امنیتی وجود دارد.
وی ادامه داد: روابط ما با افغانستان در بحث آب، متاثر از کم توجهی و کم لطفی افغان‌ها به حق آبه ایران بوه است و باید بگویم که دیپلماسی آب در ایران هم فعال نبوده یا با مماشات همراه بوده است. توجه به این مساله کلیدی و راهبری طوری طراحی نشده که ایران به حق آبه خود دست یابد و از سویی شاهد امنیت پایدار آبی باشیم. به نظر طالبان با توجیه های مختلفی که دارد، دنبال این است که آب هایی که به سمت مرزهای بیرونی به سمت ایران و پاکستان می‌رود را مهار کند، البته در رابطه با پاکستان با تحفظ خاصی این کار را می کند چون واکنش پاکستان سخت خواهد بود. در رابطه با سد کمال خان شاهد بودیم که هر وقت ایران اعتراض کرد به یک دلیل و بهانه کار را توجیه کردند و الان در رابطه با ترکیه هم روند به همین شکل است.
ظهروند تصریح کرد: هند و ترکیه در کمک به دولت افغانستان در گذشته و الان هم در سد سازی نقش داشته و دارند. دلایلشان هم صرفا اقتصادی نیست بلکه از این منظر اهداف سیاسی، امنیتی و تحقیقاتی در حوزه معدن را دنبال کردند و می خواهند از این اهرم برای رسیدن به منافع خود استفاده کنند.
وی تاکید کرد: نوع نگاه به تحولات منطقه نیاز به یک بازنگری جدی دارد، اگر به همین صورت زمان را از دست بدهیم به ویژه در بحث آب با دشواری جدی تری در آینده نزدیک مواجه می شویم. معتقدم باید مساله دسترسی به آب پایدار و امن بیرون از کنترل کشورهای پیرامون را در دستور کار داشته باشیم یا اینکه صنایع کشور را به سمت مرزهای آبی مان هدایت کنیم و از امکانات ممکن استفاه کنیم و اجازه ندهیم کشورهای پیرامون از آب به عنوان اهرم موثر علیه ایران استفاه کنند.
سفیر پیشین ایران در افغانستان با تاکید بر جدی گرفته شدن دیپلماسی آب در کشور تصریح کرد: ما باید بتوانیم با طالبان یا ترکیه و کشورهای دیگر پیرامونی در یک همکاری مشترک مساله آب را حل کنیم. همه می دانیم وقتی اکوسیستم تغییر می کند در هر دو طرف مرز تغییر ایجاد می شود به ویژه اینکه باد از غرب به شرق می وزد و این برای افغانستان چندان قابل قبول نیست از این رو معتقدم در این رابطه نباید به سمت تنش برویم بلکه با همکاری باید به راه حل برسیم.
وی خاطرنشان کرد: رفت و آمدهای سیاسی و تحرکات دولت طالبان برای ایران آورده مثبت ندارد، اگر می خواهند سد بسازند ایران در همسایگی افغانستان بهتر می تواند کمک کند. البته چنانچه آن سد در راستای منافع ملی ایران باشد اینگونه نباشد که به عنوان مثال سد کمال خان که به ضرر ایران بود، با سیمانی که از ایران تهیه شد یا کمک های فنی مهندسی که ایران به آنها داشت، ساخته شود و بعد برای ایران مشکل ساز بشود.
