آیا ما در کیهان تنها هستیم؟ آیا تنها زمین حامی حیات است؟ آیا حیات فراتر از سیاره ما می تواند شبیه حیات میکروبی باشد که ما در زمین شاهد نوعی از آن هستیم؟
تینا مزدکی: چگونه همه چیز شروع شد؟ میکروارگانیسمها، پیشگامان حیات روی زمین، برای میلیاردها سال رشد کردهاند و مدتها پیش از شکلهای حیات چند سلولی، از جمله انسان، بوجود آمدند.
تنوع متابولیک آنها به آنها اجازه میداد در محیطهایی مانند اعماق سوزاننده دریچههای گرمابی، شوری بیش از حد دریاچههای خاص و حتی در محدودههای جامد سنگها که برای انسانها بسیارآزار دهنده است، شکوفا شوند. اروپا، قمر یخی که به دور مشتری میچرخد، تخیل اختر زیستشناسان را به عنوان مهدی برای حیات فراتر از زمین به تصویر میکشد.
با وجود نمای یخی و دمای سطح آن به طور مداوم زیر 220 درجه فارنهایت، اقیانوس زیر یخبندان اروپا آن را به عنوان یک کاندید اصلی برای میزبانی حیات در منظومه شمسی معرفی میکند. همانطور که ما درک میکنیم وجود آب برای زندگی بسیار مهم است. آب به عنوان یک حلال برای واکنشهای بیوشیمیایی لازم است و تمام اشکال شناخته شده حیات را حفظ میکند. بنابراین، آب به عنوان یک زیستگاه بالقوه پایدار برای رشد و تکامل موجودات است.
ظرفیت اروپا برای حمایت از حیات میکروبی
در سپتامبر 2023، دو تیم علمی مستقل شواهدی را کشف کردند که نشان میدهد دی اکسید کربن جامد (CO2) در سطح اروپا احتمالاً از اقیانوس زیر یخچالی آن سرچشمه میگیرد. این یافته، با ویژگیهای زمینشناسی که نشاندهنده حمل و نقل مواد از یخ است، فرظیه قابلیت سکونت اروپا را تقویت میکند.
در حالی که منبع دقیق CO2 هنوز مشخص نشده است، شناسایی کربن در اروپا، گمانه زنیهای اختر زیستشناسان را در مورد ظرفیت ماه برای حمایت از حیات میکروبی برانگیخته است. شناسایی نمادهای زیستی، مانند کربن آلی و آب، در جستجوی حیات فرازمینی بسیار مهم است. هیچ امضای زیستی به تنهایی نمیتواند حضور حیات در جهانهای دور را به طور قطع اثبات کند.
اما، انباشته شدن نمادهای زیستی متعدد در اجرام آسمانی مانند اروپا، این استدلال را تقویت میکند که احتمالاً حیات در فراسوی زمین وجود دارد. سایتهای آنالوگ مبتنی بر حیات زمین، محیطهای آزاردهنده روی زمین که منعکس کننده شرایط در جهانهای دیگری مانند اروپا هستند بینشهای ارزشمندی در مورد انعطافپذیری زندگی در محیطهای خاص ارائه میدهد.
با مطالعه حیات میکروبی در این اکوسیستمها، به درک عمیقتری از چگونگی ادامه حیات در محیطهایی که برای اکثر اشکال دیگر زندگی کاملاً نامناسب است، دست مییابیم. این سایتهای آنالوگ همچنین محققان را در مورد امضاهای زیستی بالقوه برای جستجو در دادههای مأموریتهای آینده به اروپا مطلع میکنند. یک محقق یکی از این مکانهای آنالوگ را بررسی کرده است: آبشار خون، یکی از ویژگیهای زمین شناسی منحصر به فرد در درههای خشک قطب جنوب.
او میگوید:«کار کردن و چادر زدن در درههای خشک، احساسی ماورایی دارد.»
آبشار خون با آب نمک غنی از آهن خود که در تماس با هوا اکسید میشود، زندگی میکروبی که میتواند در زیر یخ اروپا وجود داشته باشد را نشان میدهد. تحقیقات در مورد متابولیسم میکروبی در زیر یخچالها، اکوسیستمی را نشان میدهد که ممکن است برای بیش از یک میلیون سال و کاملا دور افتاده در آنجا وجود داشته باشد.
این محقق میگوید:«من فکر می کنم آبشار خون یک آنالوگ عالی برای مطالعات جهان اقیانوسی است زیرا یکی از معدود مکانهایی است که در آن مایعات از زیر یخ به سطح منتقل میشود. علاوه بر این، این آب شور است، بنابراین مانند یک دنیای اقیانوسی کوچک است که به طور دورهای مقدار کمی از مایعات زیر یخبندان و محتویات میکروبی خود را بیرون میریزد.
ماموریتهای فضایی آینده
ماموریتهای آینده، از جمله JUICE (کاوشگر قمرهای یخی مشتری)، آژانس فضایی اروپا و اروپا کلیپر ناسا، قرار است اطلاعات بیشتری در مورد پوسته یخی اروپا، اقیانوس زیرسطحی و پتانسیل حیات آن ارائه دهند. این ماموریتها که در سالهای آینده آغاز میشوند، با هدف تعمیق درک ما از اروپا و گسترش نظریهها و بینشهایی در مورد حیات فرازمینی هستند.
جستجوی حیات فراتر از زمین، چه موفقیت آمیز باشد و چه نباشد، پیامدهای عمیقی دارد. کشف حیات، درک ما از منحصر به فرد بودن و تنوع زندگی را به چالش میکشد و به ما نشان میدهد که تنها نیستیم.
منبع: earth