تقریبا به هر سیستم هیدرولیک که بنگرید، دارای یک پمپ هیدرولیک است. پمپهای هیدرولیک متنوعی در بازار وجود دارند که بسته به کاربرد، دبی مورد نیاز، فشار و بسیاری عوامل دیگر با یکدیگر فرق دارند و در نتیجه کاربردهایشان نیز متفاوت خواهد بود. بنابراین اگر قصد خرید یکی از این پمپها را داشته باشید، توجه به این جزئیات میتواند باعث شود که دستگاه عملکرد بهینهتری داشته باشد. به همین خاطر در این نوشته قصد داریم تا ابتدا خود این نوع از پمپ، عملکرد و ضرورت استفاده از آن را درک کنیم و در نهایت 3 نوع اصلی پمپهای هیدرولیک را بشناسیم و ویژگیهای هر یک را شرح دهیم.
آنچه در ادامه میخوانید:
پمپ پیستونی
پمپ پیستونی را میتوان یکی از بادوامترین و گرانقیمتترین انواع پمپها دانست. جریان در پمپهای پیستونی فاقد ضربان بوده و اگر بار جانبی روی پیستونها به وجود نیاید، میتواند از عمر طولانی برخوردار شود. در این پمپها اگر آببندی پیستونها به شکل صحیح انجام شود، میتواند بالاترین بازدهی ممکن را در میان انواع پمپ هیدرولیک داشته باشد. البته نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که به خاطر طراحی پیچیدهای که دارد تعمیر آن میتواند با مشکلاتی مواجه شود.
در این پمپ پیستونها حین عبور از دهانهی ورودی برمیگردند. در واقع این حرکت رو به سوی عقب در پیستون که در داخل سیلندر اتفاق میافتد، منجر به ایجاد فضای بیشتر و فشار کمتر از فشار اتمسفر شده و خلا را ایجاد میکند. در نتیجهی این اتفاق امکان ورود روغن به محفظههای مخصوص فراهم میشود. در نهایت در دهانهی خروجی عمل «رفت» صورت گرفته و روغن با فشار به طرف سیستم حرکت میکند.
انواع مختلفی از این محصول وجود دارد که میتواند روی قیمت پمپ پیستونی تاثیر بگذارد و شامل موارد زیر است:
محوری
نوع محوری خود به دو دستهی صفحهی زاویهگیر و خمیدهی سرکج تقسیم میشود. در نوع سرکج، شاتونهای پیستون به بخشی که به شکل ساچمههای کروی است و در قسمت اتصالات محور محرک جای گرفته، متصل میشود. در نوع زاویهگیر اما هم محور محرک و هم محور بلوک سیلندر در امتداد خط مرکزی قرار میگیرند.
شعاعی یا رادیال
این پمپ شامل بلوک سیندر و پیستونها به همراه رینگ عکسالعمل و یک شیر در بخش مرکزی روتور است. همچنین باید گفت که پیستونها به شکل شعاعی در پوستهی اصلی جای گرفته است و روی فنری که روی یک یاتاقان خارج از مرکز است، سوار شده .
پمپ پیستونی را میتوان هم در مدارهای حلقهباز و هم در مدارهای حلقهبسته استفاده کرد. به طور کلی میتوان گفت که در مدارهایی که فشار کاری آنها بالای 700 بار است، پمپ پیستونی بهترین گزینه خواهد بود.
میزان بازدهی انواع پمپ پیستونی به شرح زیر است:
نوع پمپ پیستونی | بازدهی حجمی (درصد) | بازدهی کلی (درصد) |
شعاعی | 95 | 90 |
محوری | 95 | 90 |
از جمله برندهای معروف این محصول میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پارکر
- ویکرز
- رکسروت
- توز ایران
- Hawe
پمپ پرهای
اجزای پمپ پرهای که به نامهای دیگری مانند پمپ کارتریجی هم شناخته میشود، شامل موراد زیر است:
- پوسته: اصولا جنس پوستهی این نوع از پمپ هیدرولیک، چدن در نظر گرفته میشود. انتخاب چدن باعث میشود تا میزان مقاومت افزایش یابد.
- تیغه: اجزای اصلی تشکیلدهندهی کارتریج پمپ پرهای توسط تعدادی تیغه، ساچمه، پلیتهای پشت و روی کارتریج و روتور نگه داشته میشوند.
- شفت: اصولا قسمت انتهایی آن برای کوپل کردن الکتروموتور از شفت استفاده میشود. قسمت ابتدایی آن با کارتریج و روتور درگیر است و برای جلوگیری از لق شدن شفت با استفاده از بلبرینگ به پوسته وصل میشود.
- لوازم جانبی: پمپ هیدرولیک از نوع پرهای نیاز به قطعات جانبی نیز دارد که از جملهی آنها میتوان به کاسه نمد، آببندها، بلبرینگ و … اشاره کرد.
سرعت این پمپها با الکتروموتور 1200 تا 1750 دور در دقیقه و با محرکهی موتور احتراقی تا 2400 دور در دقیقه میرسد. در این سرعت کاری، بازده حجمی آن بین 85 تا 90 درصد است. اما بازده کلی آنها به خاطر نشتیهایی که در اطراف روتور اتفاق میافتد پایین بوده و 75 تا 87 درصد در نظر گرفته میشود.
این پمپها برای پمپاژ مایعات با ویسکوزیته کم تا متوسط از جمله آنهایی که گازهای حبابدار دارند، ایدهآل هستند و میتوانند خروجی دقیق، صاف و با ضربان کم داشته باشند. از جمله ویژگیهای آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرایمینگ خشک
- سهولت در نگهداری
- مکش بالا
- طول عمر خوب
خوب است بدانید که پمپ پرهای به دو نوع متعادل و نامتعادل تقسیم میشود. در نوع متعادل دبی خروجی ثابت است. همچنین در نوع نامتعادل، خروج از مرکز توسط برخی مکانیزمها قابل تنظیم است. همچنین برای اطلاع از قیمت پمپ پرهای میتوانید از همین لینک استفاده کنید.
ساختار پمپ پرهای
پمپ دندهای
پمپ دندهای نوعی پمپ جابجایی مثبت (PD) است. این پمپ با محصور کردن مداوم یک حجم ثابت با استفاده از چرخدندهها یا چرخدندههای به هم پیوسته، حرکت داده و آن را به صورت مکانیکی با استفاده از یک عمل پمپاژ چرخهای منتقل میکند. متناسب با سرعت چرخش چرخدندههایش، جریانی بدون پالس و صاف را ارائه خواهد کرد. در واقع حرکت این پمپها به شکل رفت و برگشتی نیست بلکه نوعی چرخش باعث انجام کار میشود. دو چرخدنده که یکی محرک و دیگری هرزگرد است، با یکدیگر درگیر هستند. وقتی این چرخدندهها شروع به حرکت میکنند، دندانهها از یکدیگر فاصله گرفته و مکشی ایجاد میشود. این مکش باعث رادنده شدن سیال به سوی دندانهها خواهد شد و در نهایت به سمت خروجی پمپ حرکت میکند.
پمپ دندهای را میتوان پرکاربردترین پمپ در میان انواع پمپ هیدرولیک دانست که به دو دستهی پمپ دندهی خارجی و پمپ دندهی داخلی تقسیم میشود که توضیح هر یک به شرح زیر است:
پمپ دندهای خارجی
ایجاد فشار زیاد، قیمت مناسب، حجم کم، پشتیبانی از دما و ویسکوزیته گسترده و … از جمله دلایلی است که باعث میشوند، پمپ دندهای گزینهی مناسبی باشد. در این پمپها، یکی از چرخدندهها با استفاده از سیستم محرک به چرخش در میآید و چرخ دیگر نیز به تبع آن خواهد چرخید. فضای حاکم بین دندانهها، صفحات جانبی و پوسته جریانی از روغن به وجود میآورد.
پمپ دندهای داخلی
اصولا از این پمپ برای مکانهای سربسته استفاده میشود به این خاطر که بسیار کم صداست. در این نوع از پمپ هیدرولیک، چرخش چرخدندهها به کمک انتقال قدرت منجر به مکیده شدن روغن شده و به این ترتیب به بین دندهها هدایت خواهد شد. این اتفاق فضای بین دندهها را افزایش داده و در نهایت مکش سیال رخ میدهد.
در نهایت لازم است به این نکته اشاره کنیم که برای اطلاع از قیمت پمپ دندهای میتوانید از همین لینک استفاده کنید.
ساختار پمپ دندهای
سخن پایانی
ما در این نوشته سعی کردیم تا شما را با عملکرد پمپ هیدرولیک آشنا کنیم. همچنین انواع این پمپ را مورد بررسی قرار دادیم. در نهایت لازم است به این نکته اشاره کنیم که پمپهای هیدرولیک قابل تعمیر و بازسازی هستند و در صورت بروز خرابی میتوانید با مراجعه به یک مرکز معتبر اقدام به عیبیابی و حل مشکلات آن کنید. همچنین اگر نیاز به خرید پمپ دارید میتوانید به سایت هیدرولیک بهفن مراجعه کرده و اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب نمایید.