کتاب «تأملی در یادداشت‌های آقای هاشمی» نوشته نگاهی نقادانه به مجموعه کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۸ـ۱۳۶۰ به‌قلم مسعود رضائی توسط انتشارات شهید کاظمی برای دومین‌بار منتشر شد.
به گزارش مشرق، چند سیاستمدار ایرانی می‌شناسید که در زمان حیات خاطرات‌شان را منتشر کرده باشند؟ آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی از معدود سیاستمدارانی است که با وجود موقعیت بالای سیاسی از سال ۱۳۶۰ شروع به نگارش خاطرات خود در قالب یادداشت‌های روزانه کرد و آن را ۳۵ سال، یعنی تا آخرین روز حیات خود ادامه داد. تا پاییز ۱۴۰۱، دفتر نشر معارف انقلاب به‌عنوان ناشر رسمی آثار آقای هاشمی‌رفسنجانی ۱۹ جلد از یادداشت‌های روزانه ایشان را تحت عنوان کارنامه و خاطرات هاشمی‌رفسنجانی منتشر کرده و برای هر جلد نیز نام و عنوانی متناسب با وقایع آن سال برگزیده است.
در سال ۱۳۷۸ که اولین نسخه از این یادداشت‌ها منتشر شد، مورد توجه عموم مردم و علی‌الخصوص علاقه‌مندان تاریخ معاصر ایران و تاریخ انقلاب اسلامی قرار گرفت.
بعدها بحث‌هایی بین تاریخ‌پژوهان درباره برخی یادداشت‌های ایشان انجام شد. به این معنا که کسانی با دقت در بعضی از این یادداشت‌ها اظهار کردند که دقیقا منطبق با وقایع نیست، یا ناقص است یا نیاز به توضیح بیشتری دارد. به هر حال به‌تدریج بحث‌هایی درباره بعضی یادداشت‌های منتشرشده آقای هاشمی‌رفسنجانی در بین اهل نظر در حوزه سیاست و تاریخ به‌وجود آمد.
اگرچه همگی توسط آقای هاشمی نوشته شده و در مجموع به عنوان یک منبع مهم در تاریخ انقلاب اسلامی محسوب میشود اما حکم واحدی نمی‌توان بر یکایک آنها باز کرد؛ چون در میان این یادداشت‌ها مواردی نیز وجود دارد که در انطباق آنها با واقعیت، تردید وجود دارد یا برخی یادداشت‌ها نیاز به توضیحات تکمیلی و رفع ابهام دارد. به همین خاطر مسعود رضایی نویسنده اثر که با تعدادی از جوانان علاقه‌مند به تاریخ که درباره یادداشت‌های آقای هاشمی ابهاماتی را مطرح می‌کردند، قرار گذاشت که به جای گفت‌وگوهای پراکنده، جلسات مستمری را با هدف بررسی و مرور نقادانه بر این یادداشت‌ها داشته باشد.
ماحصل این بررسی‌ها که در قالب گفت‌وگوهایی بین او و آن جوانان بود، کتابی شد تحت عنوان «تأملی در یادداشت‌های آقای هاشمی» که به‌تازگی به چاپ دوم رسیده است و به نوعی مروری است بر اهم یادداشت‌های آقای هاشمی در طول سال‌های ۶۰ الی ۷۸ که مشتمل بر ۱۹ جلد از مجموعه «کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی میشود.»
نویسنده معتقد است: «مرحوم هاشمی‌رفسنجانی، شخصیت بزرگ و قابل احترامی در تاریخ انقلاب اسلامی و کل نهضت انقلاب اسلامی است. ایشان خدمات ارزشمندی برای نظام و ایران انجام دادند. به همین دلیل یادداشت‌های ایشان از اهمیت بسیاری در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی برخوردار است و آنچه باعث میشود امثال من به یادداشت‌های ایشان توجه کنند، اهمیت شخصیت ایشان و نوشته‌های‌شان است. این یادداشت‌ها باید به گونه‌ای مورد کند و کاو قرار بگیرد که نقاط ضعف و قوتش برای عامه مردم و علی‌الخصوص کسانی که دنبال پژوهش در تاریخ انقلاب اسلامی هستند، مشخص باشد و این‌طور نباشد که چون این یادداشت‌ها به شخصیت برجسته‌ای چون آقای هاشمی تعلق دارد، آن را باید بی‌چون و چرا پذیرفت.
چاپ دوم این اثر در ۹۹۲ صفحه در قطع رقعی و با قیمت ۶۰۰ هزارتومان توسط انتشارات شهید کاظمی به بازار نشر عرضه شده است.
