در طول دوره درمان سرطان در کودکان، جنبه روانی برای مقاومت در برابر بیماری بسیار مهم است که بار اضافی را بر دوش والدین در ارائه مراقبت‌های بهداشتی لازم به فرزندشان می‌گذارد.
زینب کامرانی: با تشخیص سرطان، کودک دچار شوک روحی، ترس، عصبانیت، غم و اندوه، اضطراب و تنش می‌شود و علاوه بر خطری که زندگی او را تهدید می‌کند، تغییرات زیادی در برنامه روزانه‌اش ایجاد می‌شود. او باید به صورت دوره‌ای به پزشک مراجعه کند و جلسات درمانی را بگذراند، به همین دلیل سبک زندگی‌اش تغییر می‌کند.عوارض تشخیص سرطان در کودک تنها به بیمار محدود نمی‌شود، بلکه به کل خانواده‌اش گسترش می‌یابد.
اول حمایت اخلاقی
آیلا عبود، روان‌درمانگر، به الجزیره نت گفت که ابتلای کودک به سرطان به شدت بر روحیه و روان او تأثیر می‌گذارد، بنابراین لازم است والدین از فرزند آسیب دیده خود حمایت اخلاقی کنند تا او بتواند به زندگی عادی‌اش بازگردد.
او می‌افزاید: پزشک باید با استفاده از عبارات صحیح، خبر را در حضور خانواده به کودک منتقل کند، زیرا این کار تأثیر شوک روحی روی او را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
روان‌درمانی همچنین بر لزوم تلاش خانواده در کمک به کودک برای داشتن یک زندگی زیبا در مرحله درمان و پس از آن تاکید می‌کند. باید توجه داشته باشند که کودک در این مرحله نیاز به ثبات و آرامش در زندگی خود دارد و به دلیل شرایط بیماری، هرج و مرج و بی‌نظمی در زندگی او حاکم نشود.
با کودک مبتلا به سرطان چگونه برخورد کنیم؟
عبود تأکید می‌کند: خانواده نباید تسلیم غم و اندوه شود و آن را به کودک نشان دهد. ضروری است تکنیک‌های آرام‌سازی را آموخت و منبع نیرو را در ایمان، توکل به خدا و توسل به او یافت. او مهم‌ترین نکاتی را که والدین باید در مورد نحوه برخورد با کودک سرطانی رعایت کنند ارائه کرد:
– از ابراز احساسات اغراق‌آمیز مانند گریه و جیغ زدن خودداری کنید. احساس غم و ناامیدی خانواده در کودک منعکس شده و انرژی منفی به او منتقل می‌شود.
– زمانی را برای صحبت با کودک در مورد احساسات و ترس‌هایش اختصاص دهید.
– به تمام سوالات کودک، صریح و بدون افزایش ترس و اضطراب پاسخ دهید.
– خانواده باید مثبت باشد، برای مثال، کودک باید مطمئن باشد که سرطان قابل درمان است و روش‌های درمانی جدید در دسترس است تا او را به بهبودی امیدوار کند.
– برای رویارویی با موقعیت‌های سختی که می‌گذرد، به کودک محبت و شفقت زیادی نشان دهید.
– با دوستان و معلمان کودک در مورد بیماری‌اش صحبت کنید، این ممکن است راه‌هایی را برای او باز کند تا احساساتش را بیان کند.
– کلیه اطلاعات در مورد سرطان و راه‌های بهبودی را به کودک ارائه کنید تا احساس امید کند و شانس زنده ماندن داشته باشد.
– برای غلبه بر دردهای روانی، لبخند را بر لبانش بنشانید. به عنوان مثال، می توانید با چیزهای ساده کودک را خوشحال کنید، مثلاً چیزی را که دوست دارد برایش بخرید یا اتاق بیمارستان را تزئین کنید یا یک دلقک بیاورید تا او و سایر بیماران را سرگرم کند.
– لازم است کودک در برخی از فعالیت‌ها یا ورزش‌های سبک مجاز شرکت کند، بنابراین او نباید احساس کند که از دیگران جدا شده است. ورزش به او آرامش می‌دهد و انرژی منفی را دور می‌کند.
– والدین باید با کمک مدرسه در ادامه تحصیل کودک در بیمارستان یا خانه کمک کنند تا او احساس انزوا نکند.
– هر مشکلی ممکن است پیش بیاید. مهم است که در جلسات گفت‌وگو با افرادی که تجربیات مشابهی را پشت سر گذاشته‌اند، شرکت کنید.
– یکی از عوارض شناخته شده بیماران سرطانی که شیمی درمانی می‌کنند ریزش مو است که پذیرش آن برای کودک دشوار است. می‌توان به او مو اهدا کرد یا به دنبال افراد دیگری بود که می‌توانند این کار را انجام دهند، زیرا او بسیار خوشحال می‌شود.
– اگر کودک رویای ساده‌ای دارد، والدین باید برای تحقق آن یا بخشی از آن یا چیزی شبیه به آن تلاش کنند که به او شادی می‌بخشد.
احساساتی که نیاز به حمایت را در کودکان مبتلا به سرطان نشان می‌دهد
گزارشی که توسط وبسایت «نشنال لایبرری آف مدیسن» منتشر شده است احساساتی که نیاز کودکان مبتلا به سرطان را به حمایت روانی نشان می‌دهد، تأثیرات روانی بیماری و نحوه برخورد صحیح با آنها را بررسی می‌کند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
– ضربه روحی و احساس غم با گریه‌های مکرر
– نوسانات خلقی مانند عصبانیت شدید و آزردگی‌های مداوم
– تغییرات آشکار در رفتار
– بی خوابی، استرس و میل به آسیب رساندن به خود
درمان افسردگی کودکان بیمار
بر اساس این گزارش، علائم افسردگی در کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان دیده می‌شود. البته نشانه‌های اختلال افسردگی شدیدتر و طولانی‌تر است و بر عملکرد روزانه‌شان تأثیر می‌گذارد. درمان شناختی رفتاری یکی از موثرترین انواع روان‌درمانی برای افسردگی است. این به بیماران کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای منفی را تشخیص دهند و با موقعیت‌ها به شیوه‌ای مثبت‌تر تعامل کنند. روان‌درمانی همچنین ممکن است بر توسعه مهارت‌ها برای حل مشکلات، بهبود روابط یا مدیریت استرس تمرکز کند.
برخی از راهبردهای مقابله‌ای مانند تکنیک‌های آرام‌سازی یا مدیتیشن، هنردرمانی، موسیقی‌درمانی و بازی‌درمانی ممکن است به کودکان و نوجوانان در مقابله با افسردگی کمک کند.
روان‌درمانی در شرایط مختلف از جمله در درمان فردی، گروهی یا خانوادگی انجام می‌گیرد. بنابراین مراقبت از کودک مبتلا به سرطان با تلاش برای بازگرداندن او به روال زندگی روزانه مهم است که شامل شرکت در فعالیت‌های اجتماعی، هنری و خانگی از جمله آشپزی، امور منزل و انجام برخی فعالیت‌های بدنی در هوای آزاد یا مکان‌های باز می‌شود.
