سرنوشت ورزش ایران در دستان سال ۱۴۰۲
در این گزارش به بررسی مهم‌ترین رویدادهای ورزشی ایران در سال ۱۴۰۲ پرداختیم.
ایمان گودرزی: کمتر از چند ساعت تا پایان سال ۱۴۰۱ باقی مانده و با شروع سال ۱۴۰۲ شمسی، تنور رقابت‌های ورزشی در سراسر جهان گرم خواهد شد؛ از مسابقات المپیک آسیایی هانگژو گرفته تا تلاش رشته‌های مختلف برای کسب سهمیه المپیک پاریس. با وجود اینکه سال ۱۴۰۱ با برگزاری مسابقات جام جهانی قطر، سالی فوتبالی به شمار می‌رفت، اما سال ۱۴۰۲ نیز برای علاقه‌مندان به این رشته فوتبالی شمار می‌رود، چرا که تیم ملی امید ایران فرصت دارد که به حسرت نیم قرن عدم حضور در مسابقات المپیک پایان دهد و از سوی دیگر تیم ملی بزرگسالان نیز بعد از ناکامی در مسابقات جام جهانی قطر، فرصت درخشیدن در مسابقات جام ملت‌های آسیا را پیدا خواهد کرد. در این گزارش قصد داریم به مهم‌ترین رویدادهای ورزشی سال ۱۴۰۲ نگاهی ویژه داشته باشیم.
المپیک آسیایی؛ رویدادی مهم برای ورزش ایران
مسابقات المپیک آسیایی هانگژو که قرار بود در سال ۲۰۲۲ انجام شود، به دلیل شیوع کرونا در سراسر جهان به ویژه چین با تعویق یک‌ساله همراه شد، اما در نهایت قرار شد که این مسابقات در سال ۲۰۲۳ انجام شود. اگرچه تاریخ دقیق برگزاری این مسابقات هنوز مشخص نشده است، اما احتمال می‌رود که شهریور و مهرماه برگزار شود. تا این لحظه نیز اعزام کاروان ایران در ۲۶ رشته ورزشی مختلف به این مسابقات قطعی شده است که این رشته‌ها شامل دوومیدانی، بسکتبال، بوکس، شمشیربازی، والیبال، تیراندازی، قایقرانی، وزنه‌برداری، کشتی، تکواندو، کاراته، کوراش، ووشو، ورزش‌های صعودی، کبدی، اسکیت، تیراندازی با کمان، فوتبال، هندبال، شنا-شیرجه-واترپلو، ژیمناستیک، دوچرخه‌سواری، شطرنج، بازی‌های الکترونیک، سپک تاکرا و تنیس روی میز خواهد بود.
ناکامی جهانی فوتبال در آسیا جبران می‌شود؟
جام ملت‌های فوتبال آسیا رویداد مهم دیگری است که در ۱۴۰۲ برگزار می‌شود. آخرین قهرمانی ایران در جام ملت‌های آسیا به سال ۱۳۵۵ شمسی (۱۹۷۶ میلادی) مربوط می‌شود. ایران در حالی عنوان قهرمانی این رقابت‌ها را به دست آورد که بدون شک در بهترین دوران فوتبالش به سر می‌برد و در تمام رقابت‌های ملی و باشگاهی موفق شده بود. حضور بازیکنان خوش‌تکنیک و باکیفیت در داخل و خارج از ایران، دست حشمت مهاجرانی را برای کسب موفقیت در این رقابت‌ها باز گذاشته بود. اما حالا بعد از گذشت ۴۷ سال، تیم ملی ایران اواخر دی ماه در قطر برای کسب عنوان قهرمانی در این مسابقات خواهد جنگید. قهرمانی‌ای که البته با رجوع به مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و بررسی درخشش تیم‌های آسیایی، دور از ذهن به نظر می‌رسد. در مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲، به‌جز قطر، تمام تیم‌های دیگر آسیایی عملکردی بهتر از ایران به نمایش گذاشتند و همین موضوع سبب می‌شود که نتوان آن‌طور که باید، به قهرمانی تیم ملی کشورمان در این مسابقات امیدوار بود. تیم ملی ایران تا شروع مسابقات جام ملت‌های آسیا پنج فیفادی در تقویم خود خواهد داشت که ۲۹ اسفند، ۲۲ خرداد، ۱۳ شهریور، ۱۷ مهر و ۲۲ آبان شروع این فیفادی‌های هشت‌روزه هستند. تیم ملی می‌تواند در این زمان‌ها اردو برپا کند و با پیش بردن برنامه‌ای مشخص و برگزاری بازی‌های تدارکاتی شرایط خوبی را در جام ملت‌ها تجربه کند، به شرط اینکه زمان بیشتر از این هدر نرود و هرچه زودتر سرمربی ایران و جایگزین کارلوس کی‌روش مشخص شود تا بتواند برای آینده برنامه‌ریزی کند.
چه کسانی سهمیه المپیک می‌گیرند؟
ورزشکاران ایرانی در رشته‌های مختلف در سال ۱۴۰۲ تلاش خواهند کرد که جواز حضور در مسابقات المپیک ۲۰۲۴ پاریس را کسب کنند. بسیاری از رشته‌ها مثل کشتی که شانس مدال بالایی نیز برای ایران در این مسابقات خواهند داشت، در مسابقات داخلی تلاش خواهند کرد که با کسب رتبه مناسب، جواز حضور در این مسابقات را کسب کنند. اولین سهمیه ایران را برای حضور در المپیک ۲۰۲۴، هانیه رستمیان در تپانچه ۲۵ متر کسب کرد و در سال آتی، بسیاری از رشته‌های فردی و گروهی برای کسب سهمیه این مسابقات تلاش خواهند کرد. جالب است بدانید که کمیته ملی المپیک پاداشی ۳۰ میلیون تومانی برای ورزشکارانی که سهمیه المپیک آتی را کسب کنند در نظر گرفته است!
در انتظار پایان حسرت ۵۰ساله صعود به المپیک
حسرت فوتبال ایران برای حضور در رقابت‌های المپیک به نزدیک نیم‌قرن رسیده است. علی‌رغم اینکه تیم ملی امید ایران در حال حاضر حتی سرمربی هم ندارد و با وجود نیم‌قرن شکست، همچنان علاقه‌مندان به فوتبال امیدوارند که این طلسم شکسته شود و تیم ملی ایران مجوز حضور در المپیک پاریس را کسب کند. شاید جالب باشد که بدانید آخرین‌باری که تیم فوتبال ایران در رقابت‌های المپیک حضور یافت سال ۱۹۷۶ بود. تیم قدرتمند ایران در آن سال‌ها موفق شد جواز حضور در مونترال را کسب کند. البته تیم فوتبال ایران در سال ۱۹۸۰ هم جواز حضور در مسابقات را به دست آورد، اما ایران این رقابت‌ها را تحریم کرد و به روسیه نرفت. به همین دلیل آخرین حضور ایران در المپیک، در مونترال ۱۹۷۶ بود. تیم ملی ایران برای رسیدن به پاریس باید پاییز سال ۱۴۰۲ در مسابقات مقدماتی جام ملت‌های زیر ۲۳ سال آسیا شرکت کند و در ادامه نیز در صورت موفقیت در دور قبلی و صعود به مسابقات جام ملت‌ها، زمستان ۱۴۰۲ در مرحله اصلی این مسابقات با حریفان خود مصاف می‌دهد.
همچنین تیم ملی فوتبال زنان ایران بیش از یک سال است به رنکینگ فیفا بازگشته و در حال حاضر در جایگاه ۶۸ جهان و ۱۳ آسیا قرار دارد. فروردین ماه ۱۴۰۲، مسابقات بسیار مهم مقدماتی المپیک پاریس پیش رو خواهد بود. دختران فوتبال ایران در مرحله نخست این مسابقات با کشورهای مالدیو، میانمار و بنگلادش هم‌گروه خواهند بود و در صورت موفقیت در گام نخست، دو مرحله دیگر تا رسیدن به مسابقات المپیک ۲۰۲۴ پیش رو خواهند داشت.
سال شلوغ والیبال مردان و زنان ایران
یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال ۱۴۰۲ مسابقات لیگ ملت‌های والیبال است که هفته نخست از پنجمین دوره آن از ۱۶ تا ۲۱ خرداد در ژاپن برگزار می‌شود. تیم ملی والیبال مردان ایران که تجربه حضور در چهار دوره قبلی این رقابت‌ها را به ترتیب با ایگور کولاکوویچ (۲۰۱۸ و ۲۰۱۹)، ولادیمیر آلکنو (۲۰۲۱) و بهروز عطایی (۲۰۲۲) دارد، سال گذشته ضمن صعود به مرحله نهایی، رتبه هفتم را میان ۱۶ تیم به دست آورد و در این رقابت‌ها از نسل جدید و جوان خود در تیم بزرگسالان رونمایی کرد. پس از برگزاری پنجمین دوره لیگ ملت‌ها، ۲۴ تیم انتخاب‌شده برای حضور در مسابقات والیبال انتخابی المپیک پاریس بر اساس رنکینگ جهانی، سیدبندی خواهند شد و این موضوع اهمیت عملکرد تیم‌ها در لیگ ملت‌های ۲۰۲۳ را بیش از پیش افزایش می‌دهد. با مشخص‌شدن تیم‌ها و حریفان‌شان، مسابقات انتخابی المپیک ۲۰۲۴ پاریس از تاریخ ۸ تا ۱۶ مهرماه به میزبانی ژاپن و چند کشور دیگر که در آینده اعلام می‌شوند، برگزار خواهد شد. تیم ملی والیبال مردان، به جز مسابقات مهم لیگ ملت‌های والیبال، مسابقات المپیک آسیایی را نیز در شهریور ماه در تقویم خود خواهد داشت.
اما حضور تیم ملی والیبال زنان ایران در بازی‌های آسیایی یکی از نکات جالب توجه رویدادهای ۲۰۲۳ خواهد بود، چرا که برای نخستین‌بار پس از انقلاب، زنان والیبال ایران در این رقابت‌ها حضور پیدا می‌کنند. تیم ملی والیبال زنان ایران معتبرترین مسابقات والیبال زنان قاره کهن یعنی رقابت‌های والیبال قهرمانی زنان آسیا را هم پیش رو دارد که از ۱۱ تا ۱۹ شهریور در تایلند برگزار می‌شود. این مسابقات در سال ۲۰۲۱ به دلیل شیوع کرونا برگزار نشد و آخرین حضور ملی‌پوشان کشور در سال ۲۰۱۹ بود که رتبه هفتم را از آن خود کردند. دختران والیبال ایران در سال ۱۴۰۲ فرصت خواهند داشت که تحت هدایت مربی ایتالیایی خود (الکساندرا کمپدلی) در این دو رقابت مهم بدرخشند. نکته جالب توجه این است که آنها در تابستان ۱۴۰۱ موفق شدند بعد از ۵۶ سال روی سکوی مسابقات کشورهای اسلامی قرار بگیرند و در پایان این رقابت‌ها عنوان نایب‌قهرمانی را کسب کنند. همین موضوع، امیدواری شاگردان کمپدلی را برای درخشش در مسابقات المپیک آسیایی و مسابقات قهرمانی زنان آسیا افزایش داده است.
بازگشت جام ملت‌های فوتسال زنان به تقویم AFC
مسابقات جام ملت‌های فوتسال زنان آسیا تاکنون دو بار در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸ به میزبانی کشورهای مالزی و تایلند برگزار شده و هر دو بار با قهرمانی تیم ملی زنان ایران به اتمام رسیده است. این مسابقات با شیوع کرونا به تعویق افتاد و حالا کنفدراسیون فوتسال آسیا خبر داده است که در سال جدید، این مسابقات به تقویم AFC باز خواهد گشت. تیم ملی فوتسال زنان ایران نیز در این مسابقات به دنبال هت‌تریک و دفاع از عنوان قهرمانی خود است که البته با پیشرفت کشورهایی مثل ژاپن و … رسیدن به آن برای این تیم چندان آسان نخواهد بود.
